بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت حجت الاسلام و المسلمین استاد کلباسی، در پی تبیین مفهوم «وَ قالَ الرَّسُولُ يا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورا»(فرقان: 30)، یکی از ابعاد مهم مهجوریت قرآن کریم را غفلت از فرهنگ «هجرت» معرفی کرد؛ فرهنگی که در سراسر تاریخ پیامبران الهی تا ائمه معصومین علیهم‌السلام جایگاه ویژه‌ای دارد.
ایشان در ادامه اضافه کرد که: بر اساس آموزه‌های قرآنی، هجرت نه تنها شرط ایمان، بلکه منشأ بسیاری از برکات الهی در زندگی فردی و اجتماعی مؤمنان است. از هجرت حضرت ابراهیم و لوط علیهماالسلام گرفته تا هجرت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله و هجرت‌های الهی اهل‌بیت علیهم‌السلام، همگی جلوه‌هایی از حرکت در مسیر تحقق دین و احیای ارزش‌های الهی‌اند.
در تاریخ اسلام، امام علی علیه‌السلام با هجرت به کوفه، امام حسین علیه‌السلام به کربلا، امام موسی بن جعفر به بغداد، امام رضا علیهم‌السلام به خراسان و... منشأ تحولات عظیمی در امت اسلامی شدند و با هجرت‌های خود، مسیر نور و ولایت را برای شیعیان هموار کردند. در دوران معاصر نیز علمای بزرگی چون مرحوم آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری و حضرت امام خمینی رضوان‌الله‌علیهما با هجرت‌های هدفمند خود، پایه‌های تحول علمی و دینی را در حوزه‌های علمیه و جامعه اسلامی بنا نهادند.
در مقابل، کسانی که امکان هجرت داشتند ولی در وطن ماندند، هرچند اهل علم و فضیلت بودند، از آثار اجتماعی و برکات دنیوی آن محروم ماندند؛[در اینجا کاری به بحث‌های معنوی و آثار اخروی نداریم] چنان‌که درباره مرحوم شیخ علی صافی گلپایگانی در مقایسه با برادرشان آیت‌الله لطف‌الله صافی که به قم هجرت کرد.
نمونه درخشان دیگری از هجرت در تاریخ تشیع، هجرت حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیهاست که با حرکت خود به قم، این شهر را به مرکز علم، ایمان و معنویت تبدیل کردند.
در این میان، ضرورت دارد پژوهشگران و محققان دینی تاریخ هجرت‌های الهی را بازنویسی کرده و این فرهنگ مهم قرآنی را احیا نمایند؛ چرا که اگر مسلمانان امروز نیز به آموزه‌های آیات هجرت عمل می‌کردند، بسیاری از سلطه‌های ظالمانه از جمله نفوذ صهیونیست‌ها در غرب محقق نمی‌شد.
قرآن کریم در سوره نساء آیه ۱۰۰ می‌فرماید: «وَمَنْ يُهَاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُرَاغَمًا كَثِيرًا وَسَعَةً ۚ وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا».
احیای فرهنگ قرآنی هجرت، گامی بزرگ در بازگشت به حیات قرآنی و رفع مهجوریت از کلام وحی است.
این بیانات، برگرفته از سخنان حجت‌الاسلام والمسلمین استاد کلباسی، در جمع طلاب و فضلای حوزه علمیه قم و مرکز تخصی مهدویت است.
